Drapacz lekarski, knikus benedyktyński (Cnicus benedictus L.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny astrowatych (Asteraceae). Występuje w krajach basenu Morza Śródziemnego. W Polsce jest uprawiany, bardzo rzadko i przejściowo dziczeje.
Dorasta do 40 cm wysokości. Łodygę ma gęsto owłosioną, rozgałęziającą się. Liście zaś pierzastolancetowate, pierzastowrębne i kolczaste. Na wierzchołkach pędów wyrastają duże, żółte kwiaty, które po przekwitnięciu zawiązują się w owoce typu niełupki z puchem.

Dziś o drapaczu lekarskim (Cnicus benedictus L.) wiemy dużo, ale korzystamy z niego mało. Wiemy, że jest podobny do ostu - Oset (Carduus L.), osiąga wysokość pół metra, liście ma szarozielone, lancetowate, o nieregularnych brzegach, ostro ząbkowane i kolczaste, kwiaty żółte z czerwonym unerwieniem, zebrane w duże koszyczki zaopatrzone w kolce i puch; owoce podłużne długości około jednego centymetra, jasnobrunatne, podłużnie żeberkowane, z pękiem jasnych szczecin.

Surowiec
ziele i liście.
Zawartość
M.in.: gorycz knicyna (decydującą o bardzo gorzkim smaku rośliny), garbniki, śluzy, śladowe ilości eterycznego, flawonoidy, substancje antybiotyczne i sole mineralne (najwięcej jodu).
Działanie i zastosowanie
Najpospolitszą postacią leku jest odwar z ziela drapacza lekarskiego. Przygotowuje się go w ten sposób: 1 łyżkę stołową suszu zalewamy 1 szklanką wody i gotujemy pod przykryciem 2-5 minut od zawrzenia. Następnie zaś przecedzamy i w razie potrzeby pijemy po 1/4 szklanki 2-3 razy dziennie.

Jest to doskonały środek ogólnie wzmacniający, leczący osłabienie przewodu pokarmowego, likwidujący bóle brzucha i niestrawność, bowiem pobudza wydzielanie soków żołądkowych. Stosuje się go w leczeniu anoreksji, niestrawności, pomocniczo dla wzmożenia laktacji i w depresji. Oprócz tego dobroczynnie oddziałuje na błony śluzowe żołądka i jelit, działa wiatropędnie, poprawia apetyt, korzystnie oddziałuje na wątrobę, pobudzając jej czynność, także zwiększa wydzielanie żółci. Reguluje przemianę materii, działa słabo moczopędnie, bakteriobójczo, przeciwdziała nadmiernej fermentacji jelitowej, jednocześnie dostarczając naszym organizmom cennych mikroelementów, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Odwar ma zastosowanie w leczeniu gruźlicy płuc, hemoroidów, zaparć, zaburzeń pracy wątroby, histerii i wyczerpania psychicznego. Duże dawki stosowano dawniej jako środek wymiotny, nie jest on jednak całkiem bezpieczny, ponieważ działając ubocznie podrażnia nerki. Kiedyś wykorzystywano również nasiona do wywoływania potów.
Zastosowanie: Wewnętrznie: Wspomagająco w łagodnych dolegliwościach trawiennych i barku łaknienia jako środek pobudzający wydzielanie soku żołądkowego. Polecany rekonwalescentom, osobom wycieńczonym i ze złą przemianą materii. Stosowany także w celu uzupełnienia mikroelementów.

Przeciwwskazania: Gdy masz nadrważliwość na ziele drapacza lub inne rośliny z rodziny Złożonych, nadkwaśność, chorobę wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy.

Możliwe skutki uboczne: Przyjmowany w dużej ilości napar lub odwar z drapacza może powodować nudności, wymioty, kolkę, biegunkę. Reakcje alergiczne. W przypadku wystąpienia objawów niepożądanych należy poinformować o nich lekarza.

Ostrzeżenia:W ciąży i okresie karmienia piersią stosować po konsultacji z lekarzem. Jeśli objawy nasilą się lub nie ustąpią, należy skontaktować się z lekarzem. Przed zastosowaniem należy sprawdzić datę ważności podaną na opakowaniu. Nie należy stosować po terminie ważności. Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, zgodnie z wymaganiami producenta, chronić od światła, wilgoci i wpływu obcych zapachów.

« poprzednia		następna »